Ben je bang om echt te luisteren? Hoe je een psychologisch veilige Obeya kunt creëren met Deep Democracy en visualisatie

Op 10 november 2023 is het internationale Obeya Summit in Utrecht, Nederland. Danielle van Hierden en ik geven een workshop over het inzetten van Deep Democracy en visualiseren om de veiligheid in je projectteam te waarborgen. Dit artikel is onderdeel van onze betrokkenheid bij dat evenement. Het originele artikel is, in het Engels, te lezen via deze link.

In een wereld die vaak de kracht van spraak en assertiviteit viert, kan de kunst van echt luisteren over het hoofd worden gezien of zelfs gevreesd. Toch is oprecht luisteren een essentiële vaardigheid in elke context, van persoonlijke relaties tot professionele situaties. In dit artikel zullen we het concept van Deep Democracy en de waarde van visualisatie verkennen als instrumenten om onze luistervaardigheid te verbeteren en om veilige ruimtes te creëren voor betekenisvolle dialoog in de Obeya.

Diepe democratie en visualisatie zijn krachtige instrumenten die de manier waarop we communiceren en samenwerken kunnen transformeren. Door deze concepten te omarmen en veilige ruimtes te creëren voor een open dialoog, kunnen we inclusiviteit, creativiteit en empathie bevorderen in ons persoonlijke en professionele leven. Dus, ben je bang om echt te luisteren? Begin met het verkennen van diepe democratie en visualisatie, en je kunt een hele nieuwe wereld ontdekken van betekenisvolle verbindingen en gedeeld begrip.

De absolute basisprincipes van Deep Democracy

Deep Democracy is een concept dat geworteld is in het werk van Arnold Mindell, een psychotherapeut en auteur die deze benadering in de jaren 1980 ontwikkelde. In de kern erkent Deep Democracy dat elke stem en elk perspectief waarde heeft en gehoord moet worden. Het gaat verder dan eenvoudige meerderheidsbesluitvorming met als doel om de onderliggende stromen van macht en verborgen stemmen binnen een groep te verkennen.

Rangorde

Een van de fundamentele principes van Deep Democracy is het idee van “rang”. Rang verwijst naar de waargenomen belangrijkheid of macht die wordt geassocieerd met een bepaald gezichtspunt of persoon. In veel situaties domineren personen met een hogere rang discussies, terwijl degenen met een lagere rang zich mogelijk gemarginaliseerd of het zwijgen opgelegd voelen.

Deep Democracy streeft ernaar dit in evenwicht te brengen door de verschillen aan het licht te brengen. Het heeft tot doel een veilige ruimte te creëren waarin alle stemmen worden gehoord en gewaardeerd, ongeacht hun rang. Deze aanpak bevordert een dieper begrip en meer inclusieve besluitvormingsprocessen.

Oprecht luisteren

Omdat Deep Democracy een benadering is van groepsbesluitvorming en het oplossen van conflicten met als uitgangspunt dat alle perspectieven een stem krijgen, speelt ‘deep listening’ een belangrijke rol . Juist als de minderheidsstem gemarginaliseerd of het zwijgen wordt opgelegd in meer traditionele besluitvormingsprocessen.

Deep Democracy zorgt voor erkenning dat het perspectief van elke persoon intrinsieke waarde heeft. Luisteren houdt in dat je actief aandacht besteedt aan wat elke persoon zegt zonder oordeel of onderbreking. Het erkent dat het perspectief van elke persoon bijdraagt aan de collectieve wijsheid van de groep.

Luisteren houdt in dat je niet alleen luistert naar de woorden die worden gesproken, maar ook naar de emoties, onderliggende aannames en onuitgesproken zorgen achter die woorden. Dit zorgt voor een dieper begrip van de gedeelde perspectieven.

Deep Democracy streeft ernaar een veilige ruimte te creëren voor open en eerlijke dialoog. Luisteren is een sleutelonderdeel bij het tot stand brengen van deze veiligheid, omdat het de deelnemers aanmoedigt zich uit te drukken zonder angst voor beoordeling of represailles. Wanneer mensen zich werkelijk gehoord voelen, zijn ze eerder geneigd hun gedachten en gevoelens te delen.

Verschillen zoeken

Een van de basisprincipes van Deep Democracy is het zoeken naar verschillen. In tegenstelling tot traditionele besluitvormingsbenaderingen die vaak proberen meningsverschillen glad te strijken of dissidente stemmen te onderdrukken, moedigt diepe democratie deelnemers actief aan om verschillen op te zoeken en te waarderen.

Deze manier van dialoogfacilitatie gaat niet over verdeeldheid, maar over het erkennen van de unieke perspectieven en ervaringen die elke persoon aan tafel brengt. Door deze verschillen te omarmen, benut je de kracht van diversiteit en maak je er een bron van kracht en innovatie van.

In deze aanpak worden conflicten en meningsverschillen niet gezien als obstakels voor vooruitgang, maar als kansen voor groei. Door diep in deze verschillen te duiken, ontdekken we nieuwe inzichten, dagen we onze eigen aannames uit en creëren we een dieper begrip binnen de groep. Het is via dit dynamische proces van het zoeken naar verschillen dat de methode van Deep Democracy inclusiviteit bevordert en leidt tot effectievere besluitvorming.

De waarde van visualisatie als communicatiemiddel

Visualisatie is een krachtig middel dat communicatie en begrip versterkt. Wanneer we concepten of ideeën visualiseren, betrekken we meerdere zintuigen en creëren we een rijkere ervaring. Visuele hulpmiddelen kunnen complexe informatie vereenvoudigen en toegankelijker maken voor anderen. In de context van Deep Democracy helpt visualisatie ideeën om te zetten in concrete beelden en zo het krijgen een gedeeld begrip onder de deelnemers dichterbij te brengen.

Stel je een scenario voor waarin een team een complex project bespreekt met verschillende belanghebbenden. Traditionele communicatiemethoden kunnen lange mondelinge uitleg en schriftelijke rapporten omvatten, wat verwarrend kan zijn en tot misverstanden kan leiden. Visualisaties, zoals diagrammen, infographics of praatplaten, kunnen de deelnemers helpen de belangrijkste onderdelen van het project gemakkelijker te begrijpen.

Visualisatie maakt ook de verkenning van emoties en perspectieven mogelijk. In Deep Democracy kan het worden gebruikt om het emotionele landschap van een groepsdiscussie te illustreren. Door een metaforische kaart van emoties te tekenen of kleuren te gebruiken om verschillende gevoelens weer te geven, kunnen deelnemers hun emoties visueel uitdrukken, wat het makkelijker maakt om onderliggende spanningen en conflicten aan te pakken.

Diepe democratie combineren met visualisatie

Wanneer Deep Democracy en visualisatie worden gecombineerd, ontstaat er een krachtige synergie. Hier zijn enkele voorbeelden van hoe ze samenwerken:

  1. Rangorde visualiseren: In een Deep Democracy proces kunnen deelnemers visualisatie technieken gebruiken om de rangorde geassocieerd met verschillende perspectieven weer te geven. Bijvoorbeeld, ze kunnen symbolen of afbeeldingen tekenen om de waargenomen machtsdynamiek binnen de groep te illustreren. Deze visuele weergave helpt om rangorde zichtbaar te maken en stelt deelnemers in staat om er openlijk over te discussiëren, wat leidt tot een meer evenwichtige dialoog.
  2. Visuele besluitvorming: Wanneer teams worden geconfronteerd met een complexe beslissing, kunnen zij visualisatie inzetten om de verschillende opties en hun gevolgen in kaart te brengen. Dit proces verduidelijkt niet alleen het besluitvormingsproces, maar maakt ook een meer inclusieve benadering mogelijk. De inbreng van iedereen wordt visueel weergegeven, wat een gevoel van eigendom en gedeelde verantwoordelijkheid voor de beslissing bevordert.
  3. Emotie mapping: Visualisaties kunnen ook worden gebruikt om het emotionele landschap van een groepsdiscussie in kaart te brengen. Deelnemers kunnen kleuren, vormen of symbolen gebruiken om hun emoties weer te geven, wat leidt tot diepere empathie en begrip tussen deelnemers.

Een Obeya kan behoorlijk eng zijn

Obeya is een Japanse term die zich vertaalt als “grote ruimte” of “oorlogsruimte.” Het verwijst naar een toegewijde fysieke ruimte waar teams samenkomen om samen te werken, beslissingen te nemen en hun werk te visualiseren.

Obeya-ruimtes bevatten vaak visualisaties, grafieken en diagrammen die cruciale informatie over een project of proces weergeven. Hoewel het idee van een Obeya-ruimte intimiderend kan zijn, sluit het perfect aan bij de principes van Deep Democracy en visualisatie.

In een Obeya-ruimte komt de kracht van visualisatie tot leven. Teams kunnen hun werk, doelen en voortgang prominent weergeven, wat transparantie en verantwoordingsplicht bevordert. Er bestaat echter ook potentieel voor rangorde dynamiek en conflicten, vooral wanneer belangrijke beslissingen in deze gedeelde ruimte worden genomen.

Hoe je een psychologisch veilige Obeya kunt creëren met behulp van diepe democratie en visualisatie

Het creëren van een veilige ruimte voor betekenisvolle dialoog en besluitvorming is essentieel bij het combineren van Deep Democracy en visualisatie. Hier zijn enkele strategieën om dit te bereiken:

  1. Stel spelregels vast: Begin met het stellen van duidelijke spelregels die respect, actief luisteren en openheid benadrukken. Spelregels creëren een veilige omgeving voor discussies en zorgen ervoor dat ieders stem wordt gehoord.
  2. Faciliteer gelijkwaardigheid: Gebruik visualisatietechnieken om het perspectief en de rang van elke deelnemer te vertegenwoordigen. Zorg ervoor dat iedereen de kans krijgt om bij te dragen en wees waakzaam bij het aanpakken van machtsonevenwichtigheden.
  3. Moedig emotionele expressie aan: Emoties zijn een natuurlijk onderdeel van elke discussie. Gebruik visuele tools om deelnemers in staat te stellen hun emoties op een veilige manier uit te drukken. Dit kan helpen om spanningen te verminderen en een empathischer sfeer te creëren.
  4. Visualiseer complexe concepten: Bij het bespreken van complexe ideeën of beslissingen, maak gebruik van visualisatie om te vereenvoudigen en verduidelijken. Visuele hulpmiddelen kunnen de deelnemers helpen het onderwerp gemakkelijker te begrijpen, waardoor verwarring en misverstanden worden verminderd.
  5. Regelmatig reflecteren en aanpassen: Evalueer periodiek de effectiviteit van je praktijken van diepe democratie en visualisatie. Moedig feedback van deelnemers aan en wees bereid je aanpak aan te passen om veiligheid en inclusiviteit te verbeteren.

3 eenvoudige manieren om morgen te beginnen

Het implementeren van Deep Democracy en visualisatietechnieken in je professionele rol hoeft niet ontmoedigend te zijn. Hier zijn drie eenvoudige manieren om te beginnen:

Visualiseer je doelen: Of je nu persoonlijke doelen stelt of met een team werkt, gebruik visualisatie om een visuele representatie van je doelstellingen te creëren. Teken een diagram of maak een vision board om je doelen tastbaarder en haalbaarder te maken.

Oefen actief luisteren: Committeer jezelf om een betere luisteraar te zijn. Richt je in je volgende gesprek op het daadwerkelijk horen van wat de ander zegt zonder oordeel of onderbreking. Reflecteer op hun woorden en stel verhelderende vragen om je begrip te verdiepen.

Houd een visualisatiesessie: Verzamel een groep collega’s of vrienden en organiseer een visualisatiesessie. Gebruik visuele hulpmiddelen zoals whiteboards, plaknotities of zelfs online samenwerkingstools om ideeën te brainstormen of een probleem op te lossen. Moedig iedereen actief aan om deel te nemen en waardeer alle bijdragen.

Onze workshop op de OBEYA-summit

Sluit je bij ons aan op de Obeya Summit voor een meeslepende ervaring in de wereld van diepe democratie! Ontdek de kunst van echt luisteren en leer hoe je een veilige en inclusieve ruimte kunt creëren voor alle deelnemers. Onze workshop zal zich richten op deze essentiële aspecten van diepe democratie en je voorzien van waardevolle inzichten en praktische vaardigheden.

Geschreven door

Danielle van Hierden is teammanager en visuele coach. Ze gebruikt visualisaties bijvoorbeeld om teamdoelen te stellen, strategische sessies te houden, check-ins uit te voeren, duidelijke regels te stellen en overzicht te creëren zodat het juiste gesprek kan worden gevoerd. Visualisatie is een communicatiemiddel in dit proces en Deep Democracy helpt om het juiste gesprek te voeren.

Eveline Mos is projectfacilitator. Ze faciliteert teams met sessies gericht op het proces, de inhoud en de samenwerking. Ze superviseert ook het participatieproces in stedelijke ruimtes. Eveline gebruikt diepe democratie om de verschillen te overbruggen. Visualisaties maken deel uit van elke vergadering.

Danielle en Eveline ontmoetten elkaar als visualizers en voltooiden samen de cursus Deep Democracy.

Ben je bang om echt te luisteren? Hoe je een psychologisch veilige Obeya kunt creëren met Deep Democracy en visualisatie

Eveline

Eveline Mos is een gepassioneerde professional op het gebied van projectmanagement, visueel faciliteren, NLP en Deep Democracy. Met haar bedrijf, MOS Projectfacilitator, is ze een autoriteit geworden op het gebied van effectief projectmanagement en het creëren van betrokken en inclusieve samenwerkingen. Met haar ruime ervaring in projectmanagement en haar artistieke talent als visueel facilitator, helpt Eveline organisaties om de samenwerking binnen teams te verbeteren en het verhaal van het project effectief over te brengen aan bewoners, samenwerkingspartners en andere betrokkenen. Ze maakt gebruik van NLP en Deep Democracy om communicatie en besluitvorming op een krachtige manier te bevorderen.

Geef een reactie